Een eeuw PAX, dat vieren we graag met jullie! Duik in de unieke geschiedenis van PAX Groep.
Waar we begonnen als buurtdienst met hout en turf, zijn we tegenwoordig gespecialiseerd in de verplaatsing van ladingen met exceptionele gewichten. Transport is slechts een onderdeel van het grotere geheel. Zo gaat dit samen met consolidatie, verpakken, kraanwerk, verscheping en montage op locatie.
Het waren barre tijden in 1923, ook voor landarbeider Pieter Plantinga. Om toch brood op de plank te hebben besloot hij zijn heil te zoeken in de transport. Met geleend geld van de plaatselijke boer wist hij een oude brandweerwagen op de kop te tikken. Deze Ford TT Truck werd volledig opgeknapt en omgebouwd tot vrachtwagen. Hiermee reed hij buurtdiensten tussen Dokkum, Kollum, Groningen en Leeuwarden. Mede door de handel in hout en turf bleef het aantal klanten groeien waardoor broer Jan Hendrikus Mient Plantinga zich begin jaren ’30 bij het bedrijf voegde, de ‘Gebroeders Plantinga’. In deze periode opereerde het bedrijf vanuit Stroobos.
De gebroeders Plantinga waren hoofdzakelijk actief in het grondverzet en wegenbouw. Zo waren zij betrokken bij de aanleg van heel wat wegen in Noord-Nederland. In 1935 ging Pieter Plantinga samenwerken met transportbedrijf Van Wieren uit Kollumerpomp. Hieruit ontstond een nieuwe naam: de V.O.F. Friesche Transportonderneming, oftewel ‘FRITO’. In de jaren ’34-’40 werd er voornamelijk in de Ford V8 gereden, dit waren de zogenaamde trekkers met 85 PK (de helft meer dan vorige modellen!). In 1938 werd het vennootschap ontbonden tussen Plantinga en Van Wieren. Pieter ging weer samenwerken met zijn broer Jan Hendrikus onder dezelfde naam, Frito.
Na de oorlog was er niks meer over van het wagenpark. Er restte slechts één V8 die uit elkaar was gehaald en in onderdelen in de schuur lag. De bevrijding in 1945 zorgde ervoor dat de Ford weer werd opgebouwd en heeft zelfs nog als tank met bezemsteel als kanonloop rondgereden tijdens het bevrijdingsfeest. Dankzij de Marshall Hulp kreeg Pieter Plantinga auto’s toegewezen, waaronder de geallieerde legertrucks Diamond T980 en T981. In 1947 veranderde Pieter de bedrijfsnaam definitief naar N.V. PAX, een treffende naam. Na de oorlog werd er weer stevig aan de weg getimmerd met speciaal vervoer.
In 1952 verhuisde PAX van Groningen naar de Snekertrekweg 87 in Leeuwarden. Er werd verder ingezet op internationaal transport, grondverzet, hijswerk en speciaal vervoer. Een belangrijke klant in die tijd was Buisman, boterhandelaar, aan de Willemskade in Leeuwarden. Dit bedrijf zorgde er mede voor dat PAX van Groningen naar Leeuwarden verhuisde.
Het wagenpark van PAX bestond in de jaren ’50-’60 voornamelijk uit trekkers en kippers van de merken Magirus Deutz en HOGRA. Door de jaren heen reden er vele verschillende typen Magirus, zoals de Magirus Deutz S3500, Magirus Pluto, Mercur, Juptier en Saturn. Deze trucks waren uitgerust met luchtgekoelde motor, waardoor die koel bleef bij zware belasting. Kenmerkend voor deze trucks was de handgeschilderde ‘Holland-België’ tekst. PAX was namelijk specialist in transporten naar en van België. De lading naar België bestond vaak uit strokarton. De chauffeurs reden weer terug met hardsteen die bestemd waren voor Nederlandse steenhouwerijen.
In 1965 droeg Pieter Plantinga het stokje over aan zijn zoon Piet. Vol goede moed stortte hij zich op de kansen die er lagen in de logistiek. In voor- en tegenspoed bleef het geloof en enthousiasme, en met succes! PAX verhuisde in 1970 naar de Einsteinweg 4. Bijzondere projecten in deze jaren waren het optillen van de Wartena brug met vier PAX-hijskranen in 1975 en de bouw van parkeerkelder Zaailand op 11 november 1978.
De jaren ’80-’90 kenmerkten zich door overnames en openingen van nieuwe vestigingen. De PAX Groep verspreidde zich als een olievlek door Nederland en België. Aan het begin van de jaren ’90 bestond de PAX Holding uit vier werkmaatschappijen met ieder een eigen verantwoordelijkheid. Zuidema Logistiek, fysieke distributie en warehousing Joure, Leeuwarden en Dordrecht, later in Gorinchem en Moerdijk, PAX Bouw- en Industrieservice in Leeuwarden en Geldermalsen, PAX Transport in Geldermalsen en Beselare aan de Belgisch-Franse grens en de Opbouw met aanleg van groenvoorziening, terreinverharding en grondverzet in Leeuwarden en Groningen. PAX dankt haar veelzijdigheid door de overname van diverse transportbedrijven waaronder Zuidema Transport, Winde Transcar (levensmiddelen) en Flobbe Transport (speciaal transport ketels en tanks). In 1999 werd De Opbouw verkocht en ligt het accent van PAX op transport en industriële verhuizingen. In datzelfde jaar kwamen NABEK Wegtransporten en dochter VETRA Containervervoer uit Rotterdam bij de PAX Groep.
Na de bouw van het pand aan de Neptunus 2 in Heerenveen was het tijd voor PAX om uit Leeuwarden te vertrekken. De keuze voor Heerenveen was vanwege de centrale ligging dichtbij de snelweg. PAX Groep was het eerste bedrijf dat zich vestigde op het bedrijventerrein!
Anno 2023 bestaat PAX Groep uit vier werkmaatschappijen: PAX Bouw- en Industrieservice, PAX Integrated Logistics, NABEK Wegtransporten en VETRA Containervervoer. Nadat Pieter Plantinga zijn eerste koe en kalf vervoerde, staat Sjoerd Plantinga als derde generatie aan het roer. Na bijna een eeuw in de logistiek is PAX Groep nog steeds een echt familiebedrijf en is het haar roots nooit uit het oog verloren.